Ahlaksızca klonlanan karikatürler

Karikatür dünyasında , bu alanda tartışmasız söz sahibi İsmail Kar’ın önderliğinde gelişen  benzer ve çalıntı karikatürler sorunu tam gaz devam ediyor.

Kar, yıllardır  zengin arşivinden karikatür yarışmalarında dereceye giren eserlerin benzerlerini deşifre ederek jürilerin son sözü söylemeden evvel bu konuda danışmanlık hizmeti almaları gerektiğini açık seçik ortaya koyuyor. Ancak anlaşılan o ki, bir arpa boyu yol alınmamış.

Son olarak Aydın Doğan Vakfı’nın  31’incisini  düzenlediği  Aydın Doğan Uluslararası Karikatür Yarışması’nda büyük ödül kazanan eserin daha önce de pek çok kez benzerinin yapıldığı ortaya çıktı. Para ödüllerinin  yüksek meblağlara erişmiş olması, yarışmaları önemli bir ticari meta haline getirdi. Bu nedenle sık sık gayrı ahlaki yollar deneniyor.  Hatta ,”Fikri kopya etmek , çizgiyi kopma etmedikten sonra mübahtır” , lakırdılarını dillendirenler dahi çıktı.  Jüri aymazlığı ise tüm bunların üzerine tuz biber ekiyor. Juriler katılımcılara zımni olarak adeta şunu telkin ediyor; ” Eski albümleri karıştırın, normlara uygun eserleri modifiyeden geçirin, gönderin ve  bizden haber bekleyin”.

Karikatür dünyasının tanınmış isimleri  öteden beri konu ile ilgili   açıklamalar yapmaya devam ediyorlar;

İsmail Kar: Konu veya çizgi benzerliği olan karikatürleri yayınlamamızdaki amaç herhangi bir tartışma ortamı yaratmak ve kimseyi suçlama amacını taşımamaktadır. Bu sayfaların tek amacı karikatür sanatındaki benzerlikleri ortaya çıkartmak ve tekrarlanmasını önlemektir.

Hİcabi Demirci: ”Açıklanan son 3 yarışmanın (1.Niels Bugge… 2.Marostica… 3.Turhan Selçuk) BÜYÜK ödüllerinin benzer çıkması, bu konular üzerinde neler yapılmalı / yapmalıyız sorusunu bir kez daha sormamıza ve üzerinde düşünmemize sebep olacak büyüklüktedir. Özgünlüğünü kaybetmiş bu çalışmalarda suçu sadece Çizerlere atarak kurtulamayız… Hayal gücümüz ve bilinçaltımız bizleri doğal olarak yanıltabilir…

Sorun ne o zaman… Çağa ayak uyduramayan şartnameleri bir an önce internet çağının koşullarına uydurmak… Organizatörler ve jüri üyeleri YENİ VE ÖZGÜN olanı ödüllendirmek için mücadele etmeli, ana iskeleti benzer olan çalışmalara da küçük nüans farklılıklarına dahi prim tanımamalıdır. Jüriler benzer bir çalışmaya ödül verirken, heyecanı ve üretkenliği olan diğer tüm çizerleri cezalandırdıklarını asla unutmamalıdırlar. Yeniliğe ve özgünlüğe açık olmayan yarışmaların yapılmaması, en azından Karikatür sanatına zarar vermez. Şartnamelere, finale kalan işler arasında Özgün olmayan ve benzer işler için bir itiraz süresi acilen koyulmalıdır. Jüri, son kararını bu süreçten sonra verebilmelidir. Jüri, final işlerini ve kendilerine gelen itirazları değerlendirecek son merci olmalıdır. Jürilerin, çıkan benzer sonuçlar karşısında kamuoyunun beklentilerini göz ardı ederek sessiz kalması kabul edilemez bir durumdur. Yaptığımız işe saygıdan dolayı, az hata yaparak daha doğruya ulaşmanın yöntemlerini hep birlikte tartışmalıyız”.

Muammer Olcay(Facebook ,Karikatürisyan kurucusu):” Etkinlikte amaç, bunca yazılıp çizilmesine rağmen halen devam eden karikatür ve diğer sanatlardaki fikir hırsızlığına duyarsız kalmamaktır. Emek hırsızlığına karşı karikatürlü tepki vermektir”.

Yüksel Cengiz:”yarışmalardaki jurinin dikkatsizliği yada yanlı benim adamım tavrı yüzünden ben yarışmalardan soğudum. Dönüp dolanıp aynı isimler üzerinden ödüller veriliyor.kul hakkı nerede kaldı. Haktan hukuktan bahsedip hep aynı isimlere ödül vermek niye? Kimse kimseyi aptal yerine koymasın. Biz yaptık oldu mantığı karikatü severleri ve karikatür sanatına büyük zarar veriyor”.

Atilla Atala: Şimdi,iyi niyetli olarak; bir profesyonel karikatürcü 2004 yılında Aydın Dogan Karikatür Yarışması’na katılıyor ve bir karikatürü sergileniyor ve o yılda sergilenen bir karikatürü görmüyor veya görüyor da sonradan unutup bilinçaltından (bilinçaltı çizere oyunlar oynayabilir) o fikre,o espriye 2009 Nasrettin Hoca Karikatür Yarışmasi’nda bir karikatürüyle ulaşıyor diyelim. Benim yadırgadığım ve anlam veremediğim organizasyonun vurdumduymazlığı. Bir grafik tasarımcısı ve karikatür çizeri olarak bu olguyu karikatür sanatınınn geleceği açısından elesştiriyorum. Veya hatadan dönülmeyecekse bu yarışma için “Çizilmis Karikatürlerin Yeni Yorumlari” isimli bir yarışma kulvarı açmalarını öneriyorum. Tüm yarışmalarda da çizerlerin kötü niyet olmaksızın bilinçaltı oyunlarina düşmüş  eserlerinin ayıklanabilmesi için yarışmalardaki değerlendirmeye alınmış eserlerin internet ortamında sergilenme önerisini destekliyorum, olumlu buluyorum ve bu tutumun spekülasyonların önüne geçeceğini ve karikatür adına daha olumlu şeylerin tartışılacağına  inanıyorum. En içten sevgilerimle.(*)

***

(*) donquichotte.org’tan alınmıştır