Ahmet Zeki Kocamemi

Zeki Kocamemi 1900 yılında İstanbul’da dünyaya gelir. Babası Mahmut Rasih Bey Evkaf müfettişi, büyükbabası, Abdurrahman Sami Paşa’nın oğlu Abdüllatif Suphi Paşa’dır. Zeki Kocamemi’nin ailesi Sancak Beyleri, Agriboz Muhafızlıkları görevinde bulunan büyükleriyle, 17. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Beylerbeyi unvanlı Gazi Kocamemi’ye kadar dayanmaktadır. Hamdullah Suphi Tanrıöver de Zeki Kocamemi’nin amcasıdır.
İlköğrenimini Fatih Hadika-i Meşfere mektebinde bitiren Kocamemi, orta öğrenimini özel öğrenimle tamamlar. 1916 yılında babasının ölümü üzerine ağabeyi ve küçük kardeşi ile birlikte, büyükbabası Abdüllatif Paşa’nın konağına yerleşir. Aynı yıl Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisine giren Kocamemi bir yandan da çalışarak ailesine destek olmaktadır.
Akademi’de Hikmet Onat ve İbrahim Çallı atölyelerinde çalışır. Öğrencilik dönemi içinde 22 Mart 1918-1 Şubat 1919 tarihleri arasında ilk askerlik görevini yapar ve Çallı atölyesine geri döner. Öğrencilik yıllarında Galatasaray sergilerine katılan Kocamemi, atölyenin en başarılı öğrencilerindendir.
Zeki Kocamemi 1922 yılının Aralık ayında Türk Ocağı hesabına Almanya’ya resim öğrenimine gönderilir. Hans Hoffman okuluna katılır. 1927 yılının 14 Kasım’ında Zeki Kocamemi, Trabzon Lisesi’sinde Resim Muallimi olarak göreve başlar. Bir yıl bu okulda öğretmenlik yapar.
Kocamemi’nin resim sanatımıza getirdiği yenilik, doğa kaynaklı kübizm anlayışının dışavurumcu bir yaklaşımla ele alınmasıdır. Kocamemi doğaya ilişkin görünümleri geometrik sistemlere indirgeyerek çözümlerken, öznel bir deformasyonla nesnelerin biçimsel özelliklerini irdelemektedir. 1926 yılından başlayarak peyzaj, natürmort ve figür çalışmalarında geometrik konstrüksiyonlar, geniş yüzeyli renk lekeleri ve oylumsal biçimler, özgün bir Kocamemi üslubunda bütünleşir.
Müstakillerin sergilerinde sanatıyla büyük bir ilgi toplayan Zeki Kocamemi, 1928 yılında Trabzon Lisesindeki görevinden ayrılır. 1930 yılında iç mimari bölümünde Prof. Günther’in yardımcılığına atanır. Aynı yıl Emilya ile evlenir. 1936 yılında Güzel Sanatlar Akademisi Dahili Mimari ve Mobilya Muallimliğine atanır. Ancak Léopold Lévy’nin Akademi’de görev almasından sonra, 10 Ağustos 1936’da resim atölyesi öğretmenliğine atanır.
Devlet Resim ve Heykel Sergilerine de katılan Kocamemi 1939 yılında açılan İlk Sergide, Atatürk’ün Cenaze Töreni adlı eseriyle Birincilik ödülü alan ilk sanatçıdır.

Kocamemi, Türk resmine modern sanatın soluğunu aldıran ilk usta. Alman ekspresyonistlerini yakından izleyen özgün bir anlatımı bireysel yeteneğinle birleştirerek peyzajlar, nüler, portreler, natürmortlar üreten bir sanatçı, dönemine ışık tutan bir öncüdür.

Yorum yapın

Yorum yapmak için buradan giriş yapmalısınız.